Doğum yapan köpek 24 saat yavrularının yanında sakin ve hatta
bitkin bir halde yatar. Sonra yavaş yavaş normal yaşantısına girer. İlk anda
takındığı kıskançlık hali de zayıflar. Eğer anne doğru ve kaliteli beslenirse
yavruları için gereken yeterli sütü üretebilir.
Çok gerekli olmadıkça ilk 10 gün yavrular ellenmemelidir. Bazı anne köpekler,
yavrularının ellenmesinden huylanır ve sanki parmak izlerini silmek istercesine
yavrularını yalarlar.
Doğumun ilk üç günü anne köpek çok kıskanç olur. Hatta gönülden bağlı
olduklarına dahi beklenmedik davranışlarda bulunabilirler. Özellikle ilk üç gün
içinde yavrularına el sürmeye izin vermezler. Bu durum normal karşılanmalıdır.
Çünkü üç gün içinde yavruya el sürmekle bazı hastalıklar geçebilir. Bu
nedenledir ki bazı köpekler el vurulan yavruya süt dahi vermezler ve onu ölüme
terk ederler. Ancak yavruya mutlaka teması gerektiren zorunluluk varsa, steril
bir gazlı bez ile tutulmalıdır.
Doğumdan hemen sonra anne köpek çok yorgundur ve susamıştır. Ona biraz ılık süt
verilir. Memeleri, vajinası ve arka bacakları ıslak bezle iyice silinir. Altlığı
değiştirilip temiz altlık serilir. Doğum sonrası anada bazı önemli hastalıklar
görülebilir. Hayvanda halsizlik, etrafa ve yavrularına karşı ilgisizlik
görülürse hemen Veteriner Hekime başvurulmalıdır.
Bu arada önemli bir husus var ki ona hazırlıklı olun. Dişi köpek doğumda bazı yavrularını yiyebilir ve eğer bu durumda panik yaparsanız köpeğinizi şoka sokarsınız, onun için soğuk kanlı olmalısınız. Büyük ihtimalle anne köpekler zayıf olan yavruyu biliyor ve hissediyor; onun için onu kendisi bilerek yiyor. Aslında analar da zayıf yavrulara karşı aşırı bir ilgi göstermezler. Kuvvetlilere ve güçlülere önem verirler.Doğum bittikten sonra veterinerinize anneyi kontrol ettirirseniz iyi olur, bazen içerde yavru kalabilir, bu da anneyi zehirler ve öldürür.
Normal bir anne içgüdüsel olarak doğan yavruların zarlarını ve göbeklerini büyük bir ustalıkla kendisi halleder, yavrularını temizler, kurular ve emzirir. Colostrum dediğimiz ağız sütü ilk 6 ile 12 saat içinde salgılanan süttür. Bu süt çok yararlıdır ve içinde yavruları hastalıklardan koruyacak bağışıklık maddeleri içerir. Bu sütü emen yavrular uzun bir süre için hastalıklara karşı korunurlar. Bu sütü almayanlar ise çeşitli hastalıklara ve dış çevre şartlarına karşı açık olurlar.
Bir köpekte süt verimi ve annelik iç güdüsü hormonlara işarettir. Yetersiz süt verimi ve emzirmeme isteği hormon yokluğuna bağlıdır. Bu köpeklere hormon enjeksiyonu yapılmalıdır. Sütün memelerden inmesi ise emmeye bağlıdır. Yavrular sütü emdikçe memelerden süt gelir. Bazı durumlarda annelik içgüdüsü olmaz ve anne yavrularına karşı yabancı tavır takınır. Bunun sebebi yetersiz bakım ve beslenme, yetersiz egzersiz, hastalık veya yaralanma halleri olabilir. Yavrularına karşı aşırı saldırganlık gösteren anne köpeklere tranklizon verilip yatıştırılmalıdır.
Sakinleştirildikten sonra anneyi yavrularının yanına tekrar koymalıdır. Yoksa böyle anne köpekler yavrularını öldürebilirler. Emzirmek istemeyen anne köpeklerin yavrularını meme başına götürüp 15-20 dakika emzirmelerini beklemek lazımdır, bunu gerekirse bir kaç gün tekrarlayınız. Sonra kendisi alışacak ve emzirilmelerine müsade edecektir. Eğer yavrular süt emmezlerse memelerdeki süt 24 saat içinde azalıp kesilecektir. Herhangi bir sebepten anne emzirmezse veya yavruları ölürse annenin memesinde kalan sütünü geriletmek lazımdır. Bu sebepten dolayı veterinerinize başvurun.
O size bu konuda yardımcı olacaktır. Süt veren bir köpek günde 4-6 kere yemek yemelidir. Özellikle son gıdası yatmadan önce verilmelidir. Çünkü yavrular gece de annelerinden süt emeceklerdir. Yemeklerine ek olarak bazı vitaminler de konmalıdır. Veterineriniz size bu vitaminleri yazacaktır. İyi beslenmeyen köpekler özellikle de kalsiyum yönünden fakir olan köpeklerde doğum sonrası eclampsia (süt ateşi) kemik deformasyonu ve diş deformasyonu gibi durumlar olacaktır. Aynı şekilde yavrular da bu kalsiyum eksikliğinden zarar göreceklerdir. Her yavruyu da ananın normal olarak besleyemeyeceği bilinmelidir.
Ayrıca güçlü yavruların daha önce memeleri
paylaşarak zayıfları aç bırakacakları da bir gerçektir.
Veteriner Hekim Kliniği
G.M.K. Bul. Mezitli Köprüsü Yanı No:695B
(0324) 358 17 43 Telefon Mezitli/MERSİN
rozmenvet@hotmail.com